κέρινα αυγά...

ένα ακόμα αποκλειστικό πατρινό έθιμο.....

Κέρινα αυγά. Είναι τα κέρινα αυγά διπλάσια σε μέγεθος από αυτά της κότας, που περιέχουν κομφετί και όταν πέσουν πάνω σου σπάνε, και ο χαρτοπόλεμος γεμίζει τα μαλλιά, τους ώμους, το πρόσωπο.

Τα αποκριάτικα κέρινα αυγά είναι ένα αποκλειστικά πατρινό έθιμο του Πατρινού Καρναβαλιού. Δεν έχει προσδιοριστεί πότε πρωτοεμφανίστηκαν στην Πάτρα και ποιος υπήρξε ο εμπνευστής της ιδέας.

Δημοσιεύματα του τοπικού τύπου του 1884 αναφέρουν ότι τρεις ντομινοφόροι γύριζαν με άμαξα την πόλη και πετούσαν στα μπαλκόνια αποκριάτικα κέρινα αυγά με στάχτη μέσα αντί για χαρτοπόλεμο. Η αστυνομία τους συνέλαβε αλλά μετά από λίγες ώρες τους άφησε ελεύθερους. Αυτό σημαίνει ότι τα αυγά ήταν σε χρήση πριν από 115 χρόνια.

Ο αυγοπόλεμος ήταν πολύ δημοφιλής μεταξύ των Πατρινών και ένας εύσχημος τρόπος για να φανερώσει κάποιος κύριος την προτίμηση του σε μία κυρία. Της πετούσε το αυγό, εκείνη προσπαθούσε να το πιάσει στον αέρα και το φλερτ είχε ξεκινήσει. Ο αριθμός των αυγών που καταναλώνονταν σε κάθε χορό ήταν και το βασικότερο κριτήριο για να χαρακτηριστεί «πετυχημένος».

Έτσι αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι στον χορό της περιηγητικής λέσχης το 1959, χρησιμοποιήθηκαν 25,000 αυγά. Αντιλαμβάνεται λοιπόν, ο καθένας μας το κέφι που είχε δημιουργήσει όλος αυτός ο αυγοπόλεμος.

Τα κέρινα αποκριάτικα αυγά είναι ένα παραδοσιακό τοπικό προϊόν, που παράγεται στην πόλη μας από 1-2 κατασκευαστές, η μία εξ αυτών είναι γυναίκα. Ακολουθούν την παραδοσιακή μέθοδο που βρήκαν από τον πατέρα και τον παππού τους.

Βρέθηκα πριν λίγες μέρες στο εργαστήρι της Μάντως Παπακωνσταντίνου. Εκεί συνάντησα την ίδια και την πολύτιμη βοηθό της, την κόρη της Τζίνα. Η διαδικασία της παραγωγής των αυγών γίνεται με καλούπια (φτιαγμένα από πάππου προς πάππου και όχι του εμπορίου) αυγών ( σε 20άδες) τα οποία εμβαπτίζονται σε λιωμένο κερί, το οποίο στερεοποιείται και παίρνει το σχήμα του αυγού. Στην συνέχεια γεμίζεται με κομφετί. Και έπειτα με το χέρι , ένα ένα συναρμολογούνται το πάνω με το κάτω και με ένα πινέλο βουτηγμένο σε καυτή παραφίνη γίνεται η ένωση. Η διαδικασία όπως την έζησα εγώ, είναι συναρπαστική και προσωπικά ενθουσιάστηκα πάρα πολύ με το κέφι και το μεράκι αυτών των γυναικών να φτιάχνουν και 500,000 ένα ένα….

Μου είπαν χαρακτηριστικά «έχει την φασαρία του, το κέρδος είναι μηδαμινό. Η χαρά που προκαλεί είναι η κύρια ανταμοιβή μας. Αυτό που προέχει όμως είναι το μεράκι για να διατηρηθεί το έθιμο. Στο παρελθόν η παραγωγή έφθανε τα 500,000 αυγά ενώ τώρα κατασκευάζουμε γύρω στα 15,000-20,000 αυγά.»

Και συνεχίζει «Τα κέρινα αυγά είναι ένα έθιμο του Πατρινού Καρναβαλιού που δυστυχώς όμως χρόνο με το χρόνο φθίνει και όλα δείχνουν πως σε λίγα χρόνια ίσως και να έχει εξαφανισθεί, και αυτό διότι οι ιδιοκτήτες πλέον των νυχτερινών κέντρων δεν τα προμηθεύονται αφού η εύκολη λύση του γαρύφαλλου προσφέρει λιγότερο κόστος και σαφώς λιγότερη «ατσαλιά» και περισσότερη «καθαριότητα. Μην ξεχνάμε ότι τα κέρινα αυγά δεν είναι τόσο κερδοφόρα για τα νυχτερινά κέντρα. Στο δημοτικό θέατρο στους «επίσημους» χορούς δεν τα προτιμούν πια αφού ΧΑΛΑΝΕ τα βελούδα λένε. Αν και κατά την γνώμη μου, ο Δήμος Πατρέων θα έπρεπε να φροντίζει να μην χαθούν τα έθιμα του πατρινού καρναβαλιού, αυτά που έφθασαν την Πάτρα μας να είναι η βασίλισσα του καρναβαλιού.

Τα αυγά δεν πρέπει να τα έχεις μόνο στο κέντρο, πρέπει να ξέρεις και πως θα τα διαθέσεις, πως θα καταφέρεις να δημιουργήσεις την καρναβαλική ατμόσφαιρα στο μαγαζί και πως θα μυήσεις και τα νέα παιδιά σε αυτό.Εύχομαι και προσεύχομαι να μην αφήσουμε όλα μας τα έθιμα να σβήσουν. Καρναβάλι σημαίνει πολλά, όχι μόνο παρέλαση.»

Μήπως ήρθε η ώρα να ξεκινήσουμε «εκστρατεία» διάσωσης των εθίμων του καρναβαλιού, πριν αυτά εξαφανιστούν εντελώς?